بنیانگذاران اصلی مارکسیسم ( مارکس ، انگلس و لنین ) با برجا گذاشتن تئوری و پراتیک خود سنگ بنای محکمی را به یک آرمان پایدار تبدیل کردند .

برداشتن و حذف هر یک از آنان ممکن و مقدور نیست . این بنای ساخته شده با وجود هر یک از آنان به یک ابزار طبقاتی تبدیل شده است .

در کنار مارکسیسم شخصیت هایی در پیشبرد آن در مقاطع مختلف نقش موثر داشته اند . اما نه در همۀ مقاطع زندگی خود . تروتسکی و منصور حکمت از آن جمله اند .

مقطع بزرگ و برجستۀ تروتسکی قیام 1917 و نقش درجه دوم رهبری این قیام بزرگ تاریخی تا مرگ لنین بود .

منصور حکمت در زندگی مبارزاتی خود تا مقطع کنگرۀ دوم حزب کارگری خود مروج و مبلغ مارکسیسم در عرصۀ تئوری و عمل بود .